งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความต้องการในการศึกษาต่อระดับอุดมศึกษาของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายสายสามัญในเขตจังหวัดพิษณุโลกและสุโขทัย กลุ่มตัวอย่างในการวิจัยเป็นนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายสายสามัญที่จะสำเร็จการศึกษาปีการศึกษา 2540 จำนวน 1,197 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถาม สถิติที่ใช้ในการ วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การความแตกต่างระหว่างกลุ่ม (t-test) การวิเคาาะห์ความแปรปรวนแบบทางเดียว (One-way Analysis of Variance) และการหาค่าไคสแควส์ (Chi-Square) ซึ่งผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ นักเรียนส่วนใหญ่ต้องการศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา โดยการสอบเข้ามหาวิทยาลัยของรัฐเป็นลำดับแรก รองลงมาเป็นสถาบันราชภัฏ โดยเลือกที่จะศึกษาต่อในจังหวัดพิษณุโลกสำหรับการได้รับข้อมูลเกี่ยวกับสถาบันที่จะไปศึกษาต่อส่วนใหญ่ได้จากอาจารย์แนะแนว การเลือกสาขาวิชาที่จะศึกษาต่อนักเรียนส่วนใหญ่ต้องการศึกษาต่อในสาขาวิชาวิทยาศาสตร์ ศิลปศึกษา วิชาชีพ และการศึกษาตามลำดับ สำหรับสาเหตุที่เลือกสาขาวิชาดังกล่าวเนื่องจากความถนัดของตนเองเป็นหลักแรก รองลงมาคือ ความภาคภูมิใจในสาขาวิชาที่เลือก นักเรียนที่อยู่ในโรงเรียน ที่มีขนาดของโรงเรียน อาชีพและรายได้ของผู้ปกครองแตกต่างกันมีความต้องการศึกษาต่อสาขาวิชาศิลปศาสตร์ วิทยาศาสตร์ การศึกษาและวิชาชีพ โดยรวมไม่แตกต่างกัน ยกเว้นบางกรณีเท่านั้นที่มีความแตกต่างกันและขนาดขอโรงเรียน อาชีพและรายได้ของผู้ปกครองโดยรวมไม่มีความสัมพันธ์กับเหตุผลในการเลือกสาขาวิชาต่างๆ ยกเว้นเหตุผลบางกรณีเท่านั้นมีความสัมพันธ์กัน